تفاوت های کابل افزاینده و کابل جبران ساز ترموکوپل

:تاریخ آخرین بروزرسانی مقاله مهر ۹ام, ۱۴۰۱ در ۰۹:۵۰ ق٫ظ

فروش کابل ترموکوپل را از دیدگاه های مختلف می توان بررسی کرد. اگر از دیدگاه هادی (Conductor) این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم، می توانیم این کابل ها را به دو دسته EXTENSION و COMPENSATION تقسیم نماییم. همان موضوع معروف سیم رابط و یا کابل جبران ساز ، کدام را استفاده کنیم؟ به راستی کدام یک بهتر است؟

حقیقت این است که بهتر یا بدتری در مورد کابل های thermocouple وجود ندارد و مهم این است که با در نظر گرفتن نوع سنسور دمای ترموکوپل یا RTD و کاربرد و جایگاه این سنسور ها در محل استفاده (Application) در صنعت مورد نظر بتوانیم سیم و کابل ترموکوپل مناسبی انتخاب کنیم.

این مساله بسیار حایز اهمیت است!؟ چرا که پس از سنجش دما در صنعت توسط سنسور های اندازه گیری دما از قبیل ترموکوپل یا RTD و… می بایست نهایت دقت و مراقبت در انتقال ولتاژ ایجاد شده، بشود و سیگنال اندازه گیری شده توسط thermocouple را با کم ترین افت و کم ترین میزان نویز پذیری به مرحله بعدی از فرآیند کنترل اتوماسیون صنعتی تحویل دهیم.

سنسور ترموکوپل چیست

بگذارید با یک مثال بطور واضح تر به مسئله اهمیت فروش و انتخاب صحیح نوع کابل رابط بپردازیم.

برای انتخاب کابل رابط ترموکوپل نوع K ما چهار گزینه پیش رو داریم:

1. بازه دمای کارکرد ترموکوپل نوع K
2. شرایط جوی-محیطی و دمای غیر مستقیم محیط و حرارت مستقیم تأثیر گذار بر کابل
3. میزان مسافت انتقال ولتاژ ایجاد شده از محل اندازه گیری دما توسط thermocouple جهت انتخاب سطح مقطع سیم ترموکوپل
4. این کابل اندازه گیری بصورت ثابت در محل نصب می شود یا دارای حرکت می باشد ؟

در ادامه این 4 مورد را بطور کامل شرح خواهیم داد.

انواع سیم و کابل رابط ترموکوپل

1- بازه دمای کارکرد ترموکوپل نوع K

در رفرنس های مختلف بازه دمای کارکرد thermocouple نوع K را با اعداد مختلفی بیان کرده اند اما در رفرنس های متعددی برای بیان مینیمم و ماکزیمم بازه دمای کارکرد thermocouple نوع K به بازه 1260 ~ 0 درجه سانتیگراد اشاره شده است.

اما این بدین معنی نیست که هر سنسور دمایی ساخته شده در این دما کار کند. بازه دمای کارکرد دستگاه سنجش حرارت ساخته شده به تجهیزات مورد استفاده در هنگام ساخت این دماسنج از جمله کابل رابط آن بستگی دارد. کابل های سنسور دما با متریال های مختلفی تولید و روکش می شوند.

به عنوان مثال کابل ترموکوپل با عایق و روکش سیلیکون توانایی تحمل حرارت مستقیم از  60- تا 180+ درجه سانتیگراد را دارد. انواع دیگری از روکش سیلیکونی وجود دارد که می تواند تا 250+ درجه سانتیگراد دما را تحمل نماید.

یک نوع دیگر کابل thermocouple با عایق فایبرگلاس + روکش میانی فایبرگلاس + روکش نهایی شیلد مس قلع اندود شده و رگه هایی از فایبرگلاس وجود دارد. این ساختار روکش تحمل حرارت مستقیم 250+ درجه سانتیگراد را در بلند مدت دارد. همچنین بسیاری دیگر از انواع روکش کابل ترموکوپل با توجه به کاربرد و محل نصب در دسترس می باشند.

شاید بتوان گفت بیشترین تحمل دما مربوط به کابل سنسور دما قابل انعطاف یا فلکسیبل (Mineral Insulated Cables) با تحمل دمای نزدیک به 2500 درجه سانتیگراد می باشد

2- شرایط جوی محیطی و دمای غیر مستقیم محیط موثر بر فروش کابل thermocouple

مشخص کردن این ویژگی یکی از مهم ترین مراحل انتخاب کابل جبران ساز سنسور دما می باشد. در اکثر مواقع بدلیل انتخاب غیر اصولی مشکلات غیر قابل جبرانی به وجود می آیند.

سیم ترموکوپل با توجه به کاربرد و محل استفاده از تنوع عایق و روکش گسترده ای برخوردار هستند.

روش صحیح انتخاب و فروش روکش کابل ترموکوپل

• حداقل و حداکثر دمای نقطه سنجش دما توسط thermocouple چند درجه سانتیگراد می باشد؟
• همچنین حداقل و حداکثر دمای محیط محل عبور کابل چند درجه سانتیگراد می باشد ؟
• کابل های جبران ساز از چه مسیری عبور خواهند کرد؟ آیا در مسیر کابل کشی خودرو تردد می کند؟
• آیا کابل ها در مسیر عبور انسان قرار دارد؟
• آیا محیط استفاده سیم ترموکوپل دارای حیوانات جونده از قبیل موش می باشد؟
  آیا کابل ترموکوپل از محل سنجش دما تا اتاق فرمان از مسیری شامل دستگاه های متعدد عبور می کند که بر روی کابل thermocouple نویز انداخته و سبب افت ولتاژ اندازه گیری شده می شوند؟
• آیا محل استفاده از کابل دارای رطوبت می باشد؟
• آیا سیم داخل کوره یا ماده مذاب از جمله روغن، اسید یا… قرار می گیرد؟
• دمای کوره یا ماده مذاب چند درجه سانتیگراد می باشد؟ متریال تشکیل دهنده ماده مذاب چیست؟

مطالعه بیشتر: کابل ترموکوپل نوع K را بیشتر بشناسیم

پی نوشت:

1. در این مقاله بطور اختصار به سنسور های اندازه گیری دما thermocouple گفتیم که سنسور های RTD و… نیز سنسور دما می باشند.
2. برای پیروی از اصطلاحات روزمره بجای استفاده از عبارت ” کابل ” سنسور دما در بعضی مواقع از عبارت سیم استفاده کردیم.