:تاریخ آخرین بروزرسانی مقاله آبان ۱۰ام, ۱۴۰۱ در ۱۲:۴۴ ب٫ظ

تفاوت ترموستات و ترموکوپل چیست؟ در این مقاله قصد داریم به این سوال بسیار مهم پاسخ بدهیم. پس تا انتهای این نوشته با ما همراه باشید.

یک دماسنج ترموکوپل، یک سنسور اندازه گیری دما است که برای خواندن یا خوانش میزان دما در محیط های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. از طرف دیگر، ترموستات بخشی از دستگاه بوده که در واقع همه چیز را به طور خودکار بر اساس آن میزان دما، روشن و خاموش می کند. به این ترتیب، Thermocouple اغلب جزء مورد استفاده در ترموستات است که خواندن آن، باعث می شود که خود Thermostat را برای انجام یک عمل روشن/خاموش تحریک کند و مطابق آن، عملیات لازم را انجام دهد.

به عبارت دیگر: ترموستات، کلیدی است که دستگاه گرمایش یا سرمایش را روشن و خاموش کرده تا دمای مناسب را حفظ کند. در این زمان، از انواع سنسورهای دما برای تشخیص دما استفاده می گردد. یکی از انواع اساسی، روش تشخیص مکانیکی با استفاده از اصل Bimetal است.

بررسی کارکرد ترموستات ها

یکی از کارکردهای اصلی ترموستات ها، ثابت نگه داشتن دما در نقطه موردنظر است. کارکرد دیگر این تجهیزات برقی، جلوگیری از بروز ناهنجاری هایی است که ممکن است ناشی از افزایش ناگهانی دما اتفاق بیفتد. کارکرد دیگر Thermostat، تشخیص دما است. به طوریکه زمانیکه به دمای مورد نظر رسید یا دما به زیر دمای تنظیم شده رسید، عمل می کند.

بررسی انواع سنسور دما

سنسورهای دما انواع مختلفی دارند که در ادامه به بررسی هر یک می پردازیم:

سنسورهای RTD

سنسورهای RTD که به آن ها آشکارساز دمای مقاومت گفته می شود، به عنوان دقیق ترین سنسورهای حرارتی از آن ها یاد می شود و شامل انواع گوناگون PT100، PT500 و PT1000 هستند که هر یک از آن ها مشخصات و خصوصیات خود را دارند. در این تجهیزات این رابطه وجود دارد که مقدار مقاومت فلز، تقریباً متناسب با دما است و RTD ها از این شیوه استفاده می کنند. RTD های پلاتینی، از پلاتین به عنوان عنصر اندازه گیری دما استفاده می کنند، جریان اصلی هستند. دقت اندازه گیری دما خوبی دارند و مخصوصاً زمانی که نیاز به اندازه گیری دقیق دما باشد، استفاده می شوند.

مطالعه بیشتر: سنسور RTD چیست؟

رابطه ای وجود دارد که مقدار مقاومت فلز تقریباً متناسب با دما است و آشکارساز دمای مقاومت از این پدیده استفاده می کند. آشکارسازهای دمای مقاومت پلاتین که از پلاتین به عنوان عنصر اندازه گیری دما استفاده می کنند، جریان اصلی هستند. دقت اندازه گیری دما خوبی دارد و مخصوصاً زمانی که نیاز به اندازه گیری دقیق دما باشد استفاده می شود.

سنسورهای ترموکوپل (Thermocouple Sensor)

سنسورهای Thermocouple جزو دماسنج های پر مصرف در صنایع مختلف هستند و یکی از انواع مهم سنسورهای اندازه گیری دما هستند. این یک سنسور دما از پدیده ای به نام اثر سیبک (Seebeck) استفاده می کند که در آن با گرم کردن یک سمت که در آن دو سر سیم فلزی مختلف به هم متصل شده اند، نیروی ترموالکتریک ایجاد می شود و جایی است که دما در این نقطه اندازه گیری می گردد. این تجهیزات نسبت با RTD ارزانتر هستند، ولی توانایی این را دارند که

مطالعه بیشتر: ترموکوپل چیست

که در آن نیروی ترموالکتروحرکه ای با گرم کردن یک سر یک هادی فلزی ایجاد می شود. نسبت به آشکارسازهای دمای مقاومتی ارزان‌تر است و ساختار ساده‌ای دارد، بنابراین بسیار قابل اعتماد است. یکی دیگر از ویژگی های آن، دامنه وسیع دماهای قابل اندازه گیری است و قیمت مناسب آن ها است. همچنین قابلیت اطمینان و پایداری جزو خصوصیات مهم و کابرردی این تجهیزات است. امروزه Thermocoupleها، پرکاربردترین سنسورهای اندازه گیری دما برای مصارف صنعتی هستند. این دماسنج ها در انواع و تایپ های مختلفی نظیر : K, J, S, R, B, T, N, E تولید می شوند.

پیرومتر (دماسنج های تشعشعی)

تمامی مواد روی زمین، پرتوهای مادون قرمز (infrared rays) ساطع می کنند. در این زمان اگر دما زیاد باشد، پرتوهای مادون قرمز با طول موج کوتاه زیاد ساطع می شوند و اگر دما پایین باشد، پرتوهای مادون قرمز با طول موج بلند ضعیف ساطع می شوند. یک پیرومتر با اندازه گیری شدت این اشعه مادون قرمز، میزان دما را محاسبه می کند. از آنجایی که امکان اندازه گیری دما بدون دست زدن به جسم وجود دارد، برای اندازه گیری اجسام با دماهای بسیار بالا مناسب است.

دماسنج های Bimetal

یک دماسنجی است که از اصل Bimetal استفاده می کند. ساختار آن ها بسیار ساده بوده و خرابی های کمتری دارد و به طور گسترده برای مصارف صنعتی مورد ساتفاده قرار می گیرند. اصل کارکرد آن های این است که فلزات بسته به تغییرات دما به طور متفاوتی منبسط می‌شوند. یک دماسنج Bimetal همیشه از دو نوار فلزی مختلف تشکیل شده که دارای ضریب انبساط حرارتی متفاوتی هستند.

ترمسیتورها

ترمسیتورها، نوعی دیگر از سنسورهای دما هستند که میزان دما را از رابطه بین دما و مقاومت الکتریکی اندازه گیری می کنند. اگرچه محدوده دمایی قابل اندازه‌گیری این دماسنج ها بسیار کم است، اما آن های از لحاظ ابعاد جمع و جور و بسیار حساس به دما هستند. دماسنج های الکلی و فشاری، به عنوان ابزارهای معمولی اندازه گیری دما محسوب می شوند. با این حال، به ندرت برای کنترل پنل ها مورد استفاده قرار می گیرند.

مطالعه بیشتر: ترمیستور

نتیجه گیری

ما در این مقاله به بررسی تفاوت ترموستات و ترموکوپل پرداختیم. همچنین انواع سنسورهای دما را به طور خلاصه بررسی و توضیحاتی دادیم. اگر درباره این تجهیزات حرفه ای و کاربردی، سوال یا نظری داشتید، در بخش نظرات همین مقاله آن را بیان کنید. منتظرتان هستیم.